ZUURDESEMBROOD BAKKEN VOOR BEGINNERS
ZUURDESEMBROOD BAKKEN VOOR BEGINNERS: een avontuur met alleen bloem, water en een beetje liefde/
Er is iets magisch aan zelfgebakken zuurdesembrood. Niet alleen de geur die je huis vult, of de knapperige korst en luchtige kruim – maar vooral het proces. Met slechts twee ingrediënten, wat aandacht en een beetje tijd, creëer je je eigen rijsmiddel en een heerlijk ambachtelijk brood. Het is slow food op z’n best, en ja: jij kunt dit ook!
Waarom zelf Zuurdesembrood bakken?
Zuurdesem zelf bakken is meer dan alleen brood maken – het is een terugkeer naar de basis, naar iets puurs en echts. In een wereld vol snelle snacks en fabrieksbrood vol toevoegingen, biedt zuurdesem een ambachtelijk alternatief dat je helemaal zelf onder controle hebt. Je gebruikt slechts drie ingrediënten: bloem, water en zout. Geen gist uit een zakje, geen kunstmatige hulpstoffen. Het is voedzamer, lichter verteerbaar en vaak beter voor je darmen.
De Start(er): Zelf Zuurdesem Starter maken
De basis van zuurdesembrood is een zuurdesemstarter – een mengsel van bloem en water waar op natuurlijke wijze wilde gisten en melkzuurbacteriën in groeien. Klinkt ingewikkeld? Valt reuze mee. Je hoeft alleen maar elke dag een beetje bloem en water toe te voegen, en de natuur doet de rest.
Volg hiervoor deze duidelijke stap-voor-stap uitleg hier in deze blog. Je krijgt precies te zien wat je per dag moet doen, en hoe je kunt herkennen of je starter actief is. Superhandig!
Houd er rekening mee dat je je zuurdesemstarter minimaal 5 tot 7 dagen van tevoren moet opstarten om voldoende activiteit op te bouwen. Ook het brood zelf vergt planning: de dag vóór de bakdag moet je de starter nog een keer voeden en het deeg doorloopt dan al meerdere rijsfasen. Begin dus op tijd, zodat alles de rust en aandacht krijgt die het nodig heeft.
Doe de Zuurdesem Starter Test: Schep een lepel van je starter in een glas water. Blijft hij drijven? Dan zit er genoeg lucht in — hij is actief en klaar om je eerste zuurdesembrood mee te bakken.
Starten met je Zuurdesem starter
Er gaat niets boven de geur van versgebakken zuurdesembrood uit je eigen oven. En het mooiste is: met een beetje planning en een gietijzeren pan kun je thuis een prachtig ambachtelijk brood maken, met een knapperige korst en een luchtige binnenkant. Dit recept is perfect voor beginners en vraagt geen ingewikkelde technieken, maar wel wat geduld en liefde voor het proces.
Ingrediënten: 500 gr tarwebloem*, 100 gr Zuurdesemstarter, 350 gr water (kamertemperatuur), 10 gr zout.
* bijv. 350 gr tarwebloem T80 of T65 met 150 gr tarwebloem T110 of T150.
Door het deeg langzaam te laten rijzen en af te bakken in een gloeiend hete pan, creëer je een oven-effect dat zorgt voor een prachtige ovenrijs en goudbruine korst. Volg het stappenplan hieronder en ontdek hoe eenvoudig en bevredigend zelf zuurdesembrood bakken kan zijn.


Dag 1: Deeg maken & Rijzen
1. Meng het meel met het water (dus zonder starter en zout) in een kom of schaal en laat dit 30 – 60 minuten rusten. Dit noem je Autolyse.
2. Voeg de actieve zuurdesem starter en het zout toe aan het deeg. Kneed het deeg totdat het mooi elastisch is. Dit duurt ongeveer 15 minuten met de hand of ongeveer 6 minuten met de machine met deeghaak (stand 2).
Je moet je desemstarter opnieuw voeden nadat je er een deel van hebt gebruikt, omdat je met dat gebruikte deel ook een portie van de levende gisten en bacteriën weghaalt. Door weer bloem en water toe te voegen, geef je de overgebleven micro-organismen nieuw voedsel zodat ze zich kunnen vermenigvuldigen en de starter actief en krachtig blijft.
3. Doe het deeg in een kom en dek deze af met vershoudfolie, een plastic douchemuts of een vochtige theedoek. Laat het deeg vervolgens ongeveer 4 tot 6 uur rusten op een warme plek. Rek het deeg elke half uur voorzichtig op met de stretch & fold-techniek, herhaal dit 3 tot 4 keer, totdat het deeg luchtiger aanvoelt en iets gerezen is.
Stretch & fold techniek houdt in dat je het deeg voorzichtig uitrekt en dan terugvouwt over zichzelf. Dit herhaal je een paar keer, met tussenpozen tijdens het rijzen, om het deeg sterker en elastischer te maken zonder het te kneden.
4. Stort het deeg op een licht bebloemd werkblad en vorm het tot een strakke bol of batard. Leg het deeg met de naad naar boven in een met bloem bestoven rijsmandje.
Als je geen rijsmandje hebt, kun je het deeg ook in een kom leggen en deze bekleden met een met bloem bestoven, schone theedoek. Leg het deeg met de naad naar boven op de theedoek, zodat het niet aan de kom blijft plakken en de vorm goed behouden blijft.
Je Eerste Zuurdesembrood Bakken
Dag 2: Bakdag
1. Verwarm de oven voor op 230°C met de gietijzeren pan erin (minimaal 30 min voorverwarmen).
2. Haal het deeg direct uit de koelkast. Leg een stuk bakpapier op het deeg en keer het voorzichtig om op het aanrecht. Snijd het deeg met een scherp mesje in (1 diepe snee of creatief patroon).
3. Til het deeg met bakpapier in de hete pan. Dek af met de deksel. Bak het deeg 25 minuten met deksel. Haal vervolgens de deksel eraf en bak nog een 20 – 25 minuten (dus zonder deksel) tot het goudbruin en knapperig is. Laat het brood goed afkoelen.
Tip van de Bakker: Zet een ovenvaste schaal met water onderin de oven tijdens het voorverwarmen en het eerste deel van het bakken. De stoom die vrijkomt zorgt voor extra vocht in de oven, wat helpt om de korst langzaam te vormen. Het resultaat? Een heerlijk knapperige, goudbruine korst zoals bij de ambachtelijke bakker.
Iedere starter is anders. Elk brood heeft zijn eigen karakter. En dat is juist het mooie. Door het zelf te doen, leer je bakken met gevoel, met aandacht. Geen eenheidsworst uit de supermarkt, maar jouw eigen zuurdesembrood – uniek, levend, ambachtelijk. Dus: ga aan de slag, geef jezelf de tijd, en vergeet niet te genieten van het proces. Voor je het weet haal je een goudbruine bol uit je oven en denk je: dit heb ik gewoon zelf gedaan!
Andere foodblogs
JANNE MEIJSSEN, oprichter van Vega Makkelijk, is getrouwd en heeft twee kinderen. Ze heeft inmiddels vier kookboeken uitgebracht. Naast haar leuke baan heeft ze aandacht voor een gezond, voedzaam en lekker voedingspatroon. De kennis die zij hierin opdoet vertaalt zij in gezonde makkelijke recepten en informatieve blogs.